Sahara in en uit

Het was inderdaad een lekkere dag. Fijn in het zonnetje gezeten met een spannend boek en Frank heeft gekeken waar de zondagse souk was. Dit bleek maar een klein soukje te zijn. ‘s Avonds naar het dorp gewandeld, geld gehaald en heerlijk gegeten in een restaurant boven op de klif, we hadden uitzicht op zee en op ons kotje.

O ja, en we hadden er een lekker flesje wijn bij. Omdat Marokko een Islamitisch land is mag er geen alcohol gedronken en geschonken worden, maar sommige restaurants hebben een alcohollicentie en doen het dus wel. Wij waren al een paar dagen door onze voorraad heen. Viel er dus wel lekker in!

29 oktober, Vertrekken uit Sidi Ifni en rijden een mooie route door de binnenlanden. We rijden eerst door Guelmin, daar zou volgens ons boekje een iets grotere supermarkt zijn. Wij dus op zoek en belanden in sloppenwijken en smalle straatjes, maar geen winkeltje! Balen dus, dan maar verder. Wel zagen we in het stadje heel veel “blauwe mannen”. (mannen in blauwe gewaden gekleed). Deze hebben een bijna mythische status als woestijnnomaden. Het stadje rijden we uit met hulp van een app op de I’pad. Hiermee kan met behulp van kaarten je locatie bepaalt worden en een route worden uitgezet. Hij loodst je dan zo een stad door, Superhandig! We vinden dan ook snel de weg naar Tan-Tan.

Het is een saai stadje maar is het beginpunt geweest van de Groene Mars:

In november 1975 organiseerde de Marokkaanse vorst Hasan 11 een groene mars naar de Westelijke Sahara, waarbij 350.000 Marokkanen naar het gebied werden gezonden. De actie was bedoeld om Spanje onder druk te zetten, dat toen als kolonisator de scepter zwaaide over de Westelijke Sahara. Bovendien moest het bijdragen aan nationale eenheid en het gezag van de vorst versterken. Na twee staatsgrepen van het leger in 1971 en 1972, waarbij getracht was de koning om het leven te brengen, had Hassan II de sterke behoefte zijn gezag te herstellen. De Groene Mars slaagde: Spanje gaf de kolonie op en Marokko annexeerde twee derde van de Westelijke Sahara, en houdt dat deel van de woestijn tot op de dag van vandaag grotendeels in handen. Deze annexatie wordt aangevochten door de verzetsbeweging Polisario, die gesteund wordt door Algerije. De VN besloten tot een volksraadpleging, die Marokko weigerde. De Groene Mars is tegenwoordig een nationale feestdag in Marokko die op 6 november gehouden wordt.

In Tan-Tan is geen camping of een goede overnachtingplaats en daarom gaan we 22 km verder naar El Ouatia, een plaatsje een zee. Daar vinden we een camping met WiFi. Dit zijn we nodig om ons reisverslag te versturen. Dit was mislukt omdat ik iets fout had ingedrukt. We kregen erg veel reacties op dit geweldige verslag (md) van Frank haha!. Ondertussen hadden we een mail gestuurd naar de beheerder van reislogger en deze gaf me de tip hoe dit op te lossen. Dit lukte en het verslag  ging met foto’s en kaart weg. Hele opluchting dat de pagina weer goed was. Daarna wilden we uit eten, maar helaas pindakaaas, alle restaurants waren gesloten. Waarom weten we nog steeds niet. We besloten om op een terrasje een bakje koffie te gaan drinken en dat pakte heel gezellig uit. Een leuke ober waar me met handen en voeten prima mee konden kletsen. Ipv koffie nam ik thee en dat werd volgens en heel ritueel bereid. Dat wij geen suiker in onze koffie en thee wilden, vond hij maar vreemd. Marokkanen zijn namelijk echte zoetekauwen. Veel suiker in de thee en koffie en veel zoetigheid als snack daarbij. Op de terugweg kopen we bij een stalletje een doos Pringles met de tekst: Hup Holland Hup erop. Eten die in ons kotje met smaak op bij ons glaasje water! De camping was overigens slecht, geen water en douches.

30 oktober, in onze reisgids stond dat onderweg in de Sahara door de politie met regelmaat om een papier met allerlei informatie wordt gevraagd, onduidelijk is wat daarmee beoogd wordt. Het is een hele waslijst en vanochtend hebben we voor ieder 2 gemaakt en ingevuld. De volgende info werd gevaagd: achternaam, voornamen, datum geboorte, geboorteplaats, nationaliteit, burgerlijke staat, naam vader, naam moeder, beroep, adres, nummer paspoort, datum afgifte paspoort, plaats van afgifte, einddatum  paspoort, reden bezoek Marokko, automerk, kenteken auto, datum waarop je Marokko in kwam, plaats van binnenkomst en als laatste het politienummer (door de douane in het paspoort gestempeld). Omdat we de Sahara niet zo ver ingingen dachten we dat 2 per persoon genoeg was, maar onderweg werden we wel 6 keer aangehouden en moesten 1 keer de papieren inleveren. Onderweg dus wel gekeken of er ergens iets te kopiëren viel, maar ontdekten geen kopie shop. De rit was erg lang, maar wel mooi. Een heel stuk langs de kust, onderweg tanken we vol en laten ook een jerrycan van 20 liter vullen. Kunnen we even vooruit en de diesel is in de Sahara maar 55 eurocent, normaal 82. Komen aan in Laayoune en gaan op zoek naar de in onze gids aangegeven supermarkt, vinden hem wel maar hij is dicht. We hebben wel pech met de supermarkten de laatste tijd. Omdat deze plaats toch wel weer groot is (200.000 inwoners) is het ook weer moeilijk er uit te komen, maar wij hebben onze I’Pad!  Eenmaal uit de stad vinden we een supermarktje en doen daar onze inkoopjes. Daarna worden we weer gecontroleerd en de agent verwijst ons naar een camping. Deze blijkt wat verder weg te liggen dan we dachten maar we vinden hem wel. Op het eerste oog lijkt hij dicht, maar er komt een slaperig mannetje aan die de slagboom voor ons open doet. We installeren ons en ook hier weer: geen eettent. Eten dus uit onze noodrantsoen, net als gisteren. We liggen allebei vroeg in bed.

31 oktober, vanochtend hebben we besloten om een lus te maken en zo wat meer door de binnenlanden van de Sahara te rijden. Dit is een rit van zo’n 500 km over Esmara, we hebben dan 800 km Sahara gehad. De omgeving is mooi, afwisselend, maar soms ook hele stukken saaaaaaaaaaaiiiiiiiiii. We zien een paar keer een kudde kamelen en her en der bedoeïenen tenten. Vanochtend hebben we nog maar weer eens 2 formulieren gemaakt en ingevuld en dat is maar goed ook. Aan het einde van de dag zijn we ze allemaal kwijt. De controlerende politie is op zich ontzettend aardig en vraagt ook regelmatig om een sigaretje of een biertje, helaas hebben we beide niet bij ons. In de Sahara geprobeerd te skypen met de kleinkinderen en met mijn moeder. We hadden ze graag de woestijn laten zien. Helaas lukte dat niet, geen bereik! We staan nu wederom op een camping in El Ouatia, maar staan op een andere camping. Weer alleen, maar nu wel met warm water, een douche en een goed toilet met pleepapier! Weer geen restaurant, maar geen nood, Frank maakt zijn altijd overheerlijke knoflook/tonijn spaghetti. Na eten we cactusvijgen en granaatappels, lekker. JP heeft gezorgd voor een tablet voor mijn moeder en deze voor haar geïnstalleerd en ze vandaag heeft ze haar primeur, we hebben met haar geskyped en ze kon het alleen. Klasse mam!

Esmara was vroeger een belangrijke stad aan de karavaanroute door de Sahara, maar is tegenwoordig vooral een militaire garnizoensstad waar zowel het Marokkaanse leger gelegerd is als de VN, die toezien op het staakt-het-vuren.

Fez kwam er wat betreft beschrijving een beetje bekaaid van af, vooral voor zo’grote belangrijke Koningsstad. Vandaar nog maar wat info. De stad werd gesticht in 810 en werd de Kairovinemoskee gebouwd. Daarna werd een universiteit gesticht. Dit is de oudste universiteit ter wereld. Hiermee werd het een belangrijk studiecentrum, en ook vandaag heeft Fez veel studenten en opleidingsmogelijkheden.

Sinds de 13^e eeuw woont in Fez een bloeiende joodse gemeenschap. Na de reconcuesta vluchtten veel moslims en joden uit Spanje naar Marokko met name naar Fez..De medina (de oude stad) van Fez is door UNESCO tot Werelderfgoed verklaard

Als een van de vier koningssteden is het een onderdeel in de meeste rondreizen door Marokko. Het goed bewaarde oude centrum dat nu als UNESCO Werelderfgoed nog meer aandacht aan behoud en restauratie zal krijgen trekt bezoekers, maar ook de aantrekkingskracht van diverse oude ambachten zoals de tapijtindustrie (berbertapijten), aardewerk (van tajines tot de mozaïeken) en de oude leerindustrie en het grote aantal moskeeën trekt bezoekers. Fez trekt, als een van de vier zogenaamde Koningsteden, veel toeristen. Vooral de oude Medina uit 1200 is een toeristische trekpleister die aan veel mensen werk biedt. Ook andere ambachten worden al eeuwenlang uitgevoerd in de stad, zoals het maken van mozaïeken en keramiek -industrie. Ook is er een levendige koper-, goud- en zilverhandel. De omgeving van Fez is vruchtbaar en boeren uit de regio verkopen dan ook hun groente en fruit in de stad.

1 november, Het plan was om deze dag over Agadir naar Taroudant  te rijden, maar dat blijkt wel een erg lange rit te zijn. Stoppen dus tegen enen in Tiznit en vinden daar zonder probleem een camping. Deze ligt tegen de stadsmuur aan. Het is wel een drukke camping met veel Franse overwinteraars. We installeren ons, spoelen ons wasje uit (de wasmachine bevalt goed) en gaan dan het stadje in. Wandelen door de Medina en het is weer allemaal sprookjesachtig kleurig. Het valt ons wel op dat hier bijna alle vrouwen gesluierd zijn, van gewoon gesluierd tot met regelmaat een burka. Bij terugkomst hebben we een fietsende buurman gekregen, een Fransman uit Bretagne. Hij is nu 2 maanden onderweg en gaat naar Senegal. Zijn visum voor Mauretanie loopt over 25 af en hj moet de hele Sahara nog door + Mauritanië. Hij denkt dit niet t e redden en zal een groot gedeelte de bus pakken. ’s Avonds gaan we uit eten, een geheime tip uit de campinggids. Er kon heerlijk worden gegeten en er zou een flesje wijn bij worden geserveerd voor 60 DH = 5,40 euro. We leven al een poosje op water, ook heerlijk als het uit de vriezer komt met ijs er in, maar een wijntje bij de maaltijd leek ons wel wat. Maar het restaurant was dicht, De zeer vriendelijk ober bood aan om iets voor ons klaar te maken en we konden wel zitten in een soort cafetaria. Dat aanbod namen we aan en onze maaltijd bestond uit een salade, die kon er meer door, en patat met köfte (gegrild gehakt) en een gebakken ei. Al met al niet veel soeps, maar we werden er vol van. Daarbij hadden we het flesje wijn en Frank een biertje. Toen nog een kopje koffie, aangeboden door het huis en we moesten betalen 165 DH = nog geen 15 euries. Terwijl wij zaten te eten liepen er steeds mannen naar boven en kwamen dan terug met een grijze zak met iets er in. Het begon ons al snel te dagen, hier werd drank verhandeld. De moslims lusten ze ook wel! Terug nog een spelletje gedaan en toen was het weer bedtijd.

2 november, Beide hebben we nog steeds last van kleine doorntjes van de cactusvijgen. Prima reis naar Agadir waar de supermarkt Marjane al vroeg staat aangegeven. We doen daar onze inkopen, natuurlijk ook een biertje en een wijntje. Daarnaast ook een aantal dingen die in kleine supermarktjes niet te krijgen zijn of duurder. In de Marjane werden we door een Belgische Marokkaan aangesproken. Hij was hier op vakantie bij familie. Hij kwam oorspronkelijk uit de Sahara, uit Laayoune. Even met hem staan babbelen. Rijden dan door naar Taroudant, we zijn daar mooi op tijd, nog voor 2 uur. Zoeken dan de  camping, maar deze is wel heel summier aangegeven in de gids en we vinden hem dus niet. Worden er beide wat chagrijnig van en rijden door naar een volgende camping 100 km verderop. Dit blijkt nog een hele rit te zijn. Onderweg worden we geskyped door Tineke, even gekletst aan de kant van de weg en toen weer door. Ze vraagt of er nog iets spannends is gebeurd, ja, even ervoor was er net een brug ingestort en onder grote belangstelling moesten we door een modderige rivier omrijden.

We moeten er nog tegen rijden ook, want we hadden met Harma de afspraak om, voor het eerst, om 6 uur te skypen. Om 1 minuut voor 6 stappen we de auto uit. Jammer genoeg was het skypecontact erg slecht, zitten weer wat in de bergjes hé! Spreken af om het een andere keer, als ons bereik beter is, nogmaals te proberen.. We staan op een mooie camping, met alles er op en er aan. Hebben voor het eten gereserveerd en al we het restaurant binnenkomen blijkt er een hele schoolbus Engelse jeugd te zitten. Wij krijgen een plekkie apart vlakbij de muziek. Er speelde namelijk een viermans Berberorkestje. Ze speelden en zongen prachtige Berberliederen. We aten Harira soep en een heerlijke couscous. Na nog fruit en een yoghurtje en we rolden terug naar ons kotje.